โรคฮิตหน้าฝน หมั่นดูแลสุขภาพป้องกันได้

หน้าฝนอากาศชื้น เดี๋ยวร้อน เดี๋ยวเปียก มีน้ำขังตามที่ต่าง ๆ ทำให้เชื้อโรคเจริญเติบโตสามารถแทรกซึมเข้าสู่ร่างกาย ทำให้เกิดโรคได้ง่ายโดยมี 5 กลุ่มโรคที่มาพร้อมกับหน้าฝน ได้แก่ กลุ่มโรคติดต่อของระบบทางเดินอาหาร เช่น โรคอุจจาระร่วงเฉียบพลัน อาหารเป็นพิษ ไทฟอยด์ บิด เชื้อไวรัสตับอักเสบชนิดเอและบี กลุ่มโรคติดต่อของระบบทางเดินหายใจ เช่น ไข้หวัดใหญ่ หวัด หลอดลมอักเสบ ปอดอักเสบ กลุ่มโรคติดต่อที่เกิดจากยุง ได้แก่ ไข้เลือดออก ไข้สมองอักเสบเจอี โรคมาลาเรีย กลุ่มโรคติดเชื้อผ่านทางบาดแผล หรือเยื่อบุผิวหนัง ได้แก่ โรคฉี่หนู หรือแลปโตสไปโรซิส และสุดท้าย กลุ่มโรคเยื่อบุตาอักเสบ หรือโรคตาแดง

วันนี้ทีมงานขอยกตัวอย่างรายละเอียดของโรคเด่น ๆ ใน 5 กลุ่มโรคนี้มานำเสนอ

• โรคไข้หวัดใหญ่ อยู่ในกลุ่มโรคติดต่อระบบทางเดินหายใจ ไข้หวัดใหญ่สายพันธุ์ใหม่เกิดจากเชื้อไข้หวัดชนิดเอช 1 เอ็น 1 (H1N1) ที่มีการเปลี่ยนแปลงไปจากไวรัสชนิดเดิมมาก นิยมเรียกกันสั้น ๆ ว่า สายพันธุ์ A สายพันธุ์ B เชื้อที่เปลี่ยนไปนี้เองที่ทำให้คนส่วนใหญ่ไม่มีภูมิคุ้มกัน จึงเกิดการระบาดได้ง่าย อาการรุนแรง เช่น ไข้สูง ปวดเมื่อยตามเนื้อตัว ปวดศีรษะ หนาวสั่น อ่อนเพลีย เจ็บคอ และบางรายอาจเป็นอันตรายถึงแก่ชีวิตได้ การรักษา นอกจากรักษาตามอาการแล้วผู้ป่วยยังจำเป็นต้องได้รับยาต้านไวรัสด้วย สำหรับวิธีป้องกันที่ดีที่สุดคือ การฉีดวัคซีนป้องกันไข้หวัดใหญ่เพื่อลดความรุนแรงของโรค โดยเฉพาะผู้ที่อยุู่ในกลุ่มเสี่ยง ได้แก่ หญิงตั้งครรภ์ เด็กอายุ 6 เดือน - 2 ปี ผู้ป่วยโรคเรื้อรังโรคปอด หัวใจ หลอดเลือดสมอง ไตวาย มะเร็ง ธาลัสซีเมีย ผู้ติดเชื้อเอชไอวี และโรคอ้วน (ข้อมูลจาก honestdocs.co)
• โรคปอดอักเสบ หรือ “ปอดบวม” เป็นโรคติดเชื้อทางเดินหายใจ ซึ่งเกิดได้จากเชื้อแบคทีเรีย เชื้อไวรัสและเชื้อรา ทำให้เกิดการอักเสบของเนื้อปอด พบได้บ่อยในเด็กเล็ก ผู้สูงอายุ และผู้ที่มีภาวะภูมิต้านทานต่ำ ระดับความรุนแรงและการมีภาวะแทรกซ้อนจะแตกต่างกันไป ขึ้นอยู่กับชนิดของเชื้อโรคที่ทำให้เกิดการติดเชื้อ อายุ และสุขภาพของผู้ป่วย ซึ่งบางครั้งการติดเชื้ออาจรุนแรงและทำให้ผู้ป่วยเสียชีวิตได้ ผู้ที่อยู่ในกลุ่มเสี่ยง อาทิ เด็กเล็กอายุต่ำกว่า 2 ขวบ และผู้ที่มีอายุ 65 ปีขึ้นไป ผู้ป่วยที่เข้ารับการรักษาในโรงพยาบาล โดยเฉพาะใน ICU ผู้ป่วยโรคเรื้อรัง เช่น โรคเบาหวาน โรคหอบหืด โรคปอดอุดกั้นเรื้อรัง โรคหัวใจ ผู้ที่มีภาวะภูมิคุ้มกันบกพร่อง ผู้ป่วยมะเร็งระหว่างการให้เคมีบำบัด หรือได้รับยากดภูมิคุ้มกันเป็นเวลานาน ผู้ที่สูบบุหรี่ จึงควรได้รับการฉีดวัคซีนเพื่อป้องกันโรคไว้ก่อน
• โรคไข้เลือดออก อยู่ในกลุ่มโรคติดต่อที่เกิดจากยุง ไข้เลือดออกเกิดจากเชื้อไวรัสเดงกี่ซึ่งมีด้วยกัน 4 สายพันธุ์ ได้แก่ DENV-1 / DENV-2 / DENV-3 / DENV-4 เป็นโรคที่มียุงลายตัวเมียเป็นพาหะนำโรค ในช่วงหน้าฝนจะมียุงลายเติบโตเป็นจำนวนมาก จึงส่งผลให้โรคไข้เลือดออกมักแพร่ระบาดในช่วงหน้าฝนมากที่สุด ผู้ป่วยที่เคยได้รับเชื้อไวรัสสายพันธุ์ใดจะมีภูมิคุ้มกันเฉพาะสายพันธุ์นั้น ดังนั้น หากได้รับเชื้อไวรัสสายพันธุ์ที่ต่างออกไปก็ย่อมมีโอกาสเป็นไข้เลือดออกได้อีก ที่สำคัญการติดเชื้อครั้งที่สองมักรุนแรงกว่าครั้งแรก การป้องกันควรกำจัดลูกน้ำยุงลายในบ้านให้หมด และอย่าลืมป้องกันยุงกัดด้วยการจุดยากันยุง หรือกางมุ้งนอน (ข้อมูลจาก honestdocs.co)
• โรคมาลาเรีย เป็นโรคติดต่อ มียุงก้นปล่องเป็นพาหะ โรคนี้เป็นปัญหาสาธารณสุขที่สำคัญ โดยกว่า 90 ประเทศทั่วโลกอาศัยอยู่ในบริเวณที่มีการแพร่กระจายของโรคมาลาเรีย ทั้งนี้ ภายหลังการกัดยุงที่มีเชื้อจะปล่อยเชื้อ จากต่อมน้ำลายเข้าสู่กระแสเลือด โดยเชื้อนั้นจะเดินทางไปที่ตับ เจริญเติบโตออกมาสู่กระแสเลือด เข้าเม็ดเลือดแดงทำให้เม็ดเลือดแดงแตก อาการของผู้ป่วยจะมี 3 ระยะ ระยะหนาวสั่น ระยะไข้ตัวร้อน ระยะออกเหงื่อ โดยจะวนกลับเป็นซ้ำ ๆ ได้อีก ภาวะแทรกซ้อนที่สามารถเกิด ได้แก่ โลหิตจาง ไตวาย ปอดบวม ระบบไหลเวียนโลหิตล้มเหลว เป็นต้น การรักษาเป็นเรื่องของการให้ยา ส่วนการป้องกันอาจมีวัคซีนและการขจัดพื้นที่ที่มีน้ำขัง หรือเป็นที่อยู่ของยุงลายได้
• โรคฉี่หนู เป็นโรคที่ระบาดมากที่สุดในช่วงหน้าฝน เพราะน้ำฝนจะชะล้างเชื้อโรคต่าง ๆ รวมถึงเชื้อเลปโตสไปร่าซึ่งอยู่ในปัสสาวะของสัตว์ เช่น หนู หมู วัว ควาย สุนัข มารวมอยู่ในน้ำท่วมขัง โดยเชื้อนี้จะเข้าสู่ร่างกายทางบาดแผล หรือรอยขีดข่วนที่ผิวหนัง หรือผิวหนังเปื่อยจากการแช่น้ำนาน ๆ โดยมีอาการไข้สูง ปวดเมื่อยกล้ามเนื้อบริเวณน่อง หลัง และต้นคอ คลื่นไส้อาเจียน ตาเหลือง ตัวเหลือง ความดันโลหิตต่ำ ต่อมาตับและไตจะทำหน้าที่ผิดปกติ บางรายพบอาการเยื่อหุ้มสมองอักเสบได้ วิธีป้องกันที่ดีที่สุด กำจัดขยะไม่ให้เป็นที่อยู่อาศัยของหนู หากมีบาดแผลที่ผิวหนังควรหลีกเลี่ยงการเดินลุยน้ำ สัมผัสแหล่งน้ำที่ท่วมขัง โดยสวมรองเท้าบูทยาง และควรทำความสะอาดร่างกายทุกครั้งที่สัมผัสน้ำท่วมขัง
• โรคเยื่อบุตาอักเสบ หรือโรคตาแดง เกิดจากการติดเชื้อไวรัสหรือแบคทีเรีย แต่ที่พบส่วนใหญ่มักเป็นเชื้อไวรัส โดยเฉพาะเชื้อไวรัส adenovirus ซึ่งอาจเกิดพร้อมกับโรคหวัดหรือการติดเชื้อของระบบทางเดินหายใจ เช่น เจ็บคอเนื่องจากการอักเสบของเนื้อเยื่อลำคอ โรคตาแดงเป็นโรคที่ติดต่อได้ง่าย โดยเป็นการติดต่อจากการสัมผัสกับเชื้อโรคโดยตรง เช่น สัมผัสกับขี้ตาหรือน้ำตาที่ติดอยู่บนมือหรือสิ่งของที่ผู้ป่วยสัมผัส จากการใช้สิ่งของร่วมกัน และจากการหายใจหรือไอจามรดกัน ดังนั้น เชื้อโรคจึงแพร่ระบาดได้ตามสถานที่ที่มีผู้คนอยู่ร่วมกันมาก ๆ เช่น สถานีรถไฟฟ้า รถโดยสารสาธารณะ โรงพยาบาล โรงเรียน และมักพบในกลุ่มเด็กมากกว่าผู้ใหญ่เนื่องจากเด็กมักไม่เคร่งครัดในการป้องกันตัวเองจากเชื้อโรคเท่ากับผู้ใหญ่ (ข้อมูลจาก www.bumrungrad.com)
• โรคอุจจาระร่วงเฉียบพลัน อุจจาระร่วงเป็นกลุ่มอาการที่มักเกิดจากเชื้อแบคทีเรีย ไวรัส และปรสิต สาเหตุการป่วยมาจากการรับประทานอาหารหรือดื่มน้ำที่มีเชื้อโรคปนเปื้อนเข้าไป อาการสำคัญคือ ถ่ายอุจจาระเหลวตั้งแต่ 3 ครั้งขึ้นไปใน 24 ชั่วโมง หรือถ่ายเป็นน้ำ หรือถ่ายมีมูกปนเลือด อาจมีอาการไข้หรืออาเจียนร่วมด้วย ผู้ป่วยโรคอุจจาระร่วงส่วนใหญ่จะหายเองได้ รายที่มีอาการรุนแรงถึงเสียชีวิต มักเกิดจากการสูญเสียน้ำ และเกลือแร่จำนวนมาก โดยไม่ได้รับสารน้ำทดแทนที่ทันท่วงที (ข้อมูลจาก www.piyavate.com) วิธีป้องกัน คือ รักษาความสะอาดทุกครั้งทั้งก่อนและหลังการปรุงอาหารและการรับประทานอาหาร เลือกซื้ออาหารที่สะอาด ถูกสุขลักษณะ ใช้ภาชนะใส่อาหารที่สะอาด

มา “สุขใจเพราะเราเลือกดูแลกัน” ด้วยการรู้เท่าทัน “โรคฮิตหน้าฝน หมั่นดูแลสุขภาพป้องกันได้” เมื่อไอให้นึกถึงเฟลมเม็กซ์ และเมื่อรู้สึกระคายเคืองในลำคอให้นึกถึง Flemomile สเปรย์สำหรับช่องปากและลำคอนะคะ