วิธีล้างจมูกแบบไหน เหมาะกับลูกเรา

วิธีล้างจมูก มันมีประโยชน์อย่างไร คุณพ่อคุณแม่หลายคนคงจะมีความสงสัย ถ้าอยากทำให้ลูกบ้างจะเป็นอันตรายไหม เด็กอายุเท่าไหร่ถึงจะล้างจมูกได้ อยากจะทำให้ลูกบ้างแต่ลูกยังเล็กอยู่ก็กลัวเขาจะสำลัก แล้วจะต้องทำบ่อยแค่ไหนถึงจะดี ลองติดตามบทความนี้ดูนะคะ

การล้างจมูกคืออะไร
การล้างจมูก (Nasal Irrigation) เป็นการชะล้างเอาน้ำมูก หนอง และสิ่งสกปรกที่ติดค้างในจมูก ที่เกิดจากการอักเสบในโพรงจมูกและไซนัส ด้วยน้ำเกลืออุ่นๆ เพื่อให้โพรงจมูกและบริเวณรูเปิดของไซนัสโล่ง บรรเทาอาการคัดจมูกและน้ำมูกไหล แรกเริ่มเดิมที่การล้างจมูกนี้ยังไม่เป็นวิธีที่แพร่หลายกันไปทั่วโลก เพราะมีต้นกำเนิดมาจากศาสตร์อายุรเวทของประเทศอินเดีย และแพร่หลายแค่ในกลุ่มเอเชียใต้เท่านั้น

การล้างจมูกช่วยบรรเทาอาการไซนัส ภูมิแพ้ และกันไม่ให้เชื้อโรคในจมูกเดินทางไปยังปอด

ข้อดีของการล้างจมูก
การล้างจมูกด้วยน้ำเกลือเป็นตัวช่วยที่ดีมากในเวลาที่ลูกเป็นหวัด เพราะมันจะสามารถขับเอาน้ำมูกเหนียวข้นที่ลูกไม่สามารถขับเองได้ออกมา ป้องกันการลุกลามของเชื้อโรคจากจมูกและไซนัสไปสู่ปอด บรรเทาอาการระคายเคืองในจมูก และให้ความชุ่มชื้นแก่เยื่อบุจมูก อาการหวัดของลูกจะดีขึ้นไวกว่าการกินยาแค่เพียงอย่างเดียว เมื่อโพรงจมูกสะอาด ลูกก็หายใจได้โล่งขึ้น

การล้างจมูกมีอันตรายไหม
การล้างจมูกเป็นวิธีที่ปลอดภัย สามารถใช้ได้กับทั้งเด็กและผู้ใหญ่ น้ำเกลือที่ใช้ล้างจมูกก็จะต้องเป็นน้ำเกลือที่อ่อนโยนมาก จึงไม่เป็นอันตรายหากลูกจะมีการสำลักน้ำเกลือเพราะดิ้นหรือร้องไห้ ส่วนการสำลักน้ำเกลือรุนแรงถึงขั้นลงปอดนั้น ในเด็กปกติที่ไม่ได้มีโรคเกี่ยวกับสมองหรือมีอาการทางระบบประสาท โอกาสที่จะสำลักแรงขนาดนั้นถือว่าต่ำมาก เพราะเวลาที่เด็กส่งเสียงร้องออกมา กล่องเสียงจะปิดอยู่ ซึ่งคนเราไม่สามารถหายใจเข้าพร้อมกับเปล่งเสียงได้ เท่ากับว่าโอกาสสำลักแทบเป็นไปไม่ได้

การล้างจมูกไม่เป็นอันตราย เพราะใช้น้ำเกลือ normal saline และไม่ทำให้เด็กสำลัก

และในการฉีดน้ำเกลือล้างจมูก เด็กจะพ่นหรือถุยน้ำเกลือออกมาก่อนเองอยู่แล้ว น้ำเกลือที่อาจจะตกค้างอยู่จึงเหลือปริมาณน้อยนิด ไม่มากพอที่จะสำลักแล้วเดินทางเข้าไปถึงปอดได้

ควรล้างจมูกบ่อยแค่ไหน
เมื่อพบว่าลูกมีน้ำมูกข้นเหนียว แน่นจมูก หรือก่อนจะใช้ยาพ่นจมูก ควรล้างจมูกวันละ 2 ครั้ง ช่วงตื่นนอนตอนเช้าและก่อนเข้านอน

วิธีล้างจมูกเด็กที่ถูกต้อง
คุณพ่อคุณแม่สามารถล้างจมูกให้ลูกโดยแบ่งวิธีการล้างจมูกให้เหมาะสมกับเด็กในแต่ละช่วงวัย ดังต่อไปนี้

• เด็กอ่อน - 6 เดือน
  ในเด็กที่ยังเล็กมากขนาดนี้มักใช้วิธีการเช็ดจมูกมากกว่าการใช้น้ำเกลือสวนล้าง หากมีน้ำมูกมากจริงๆก็ให้ไปพบแพทย์ พยาบาลจะใช้เครื่องมือดูดน้ำมูกออกมาให้ เพื่อป้องกันการระคายเคืองของเยื่อบุโพรงจมูก ถ้าน้ำมูกไม่มากนักก็สามารถทำเองได้ โดยการหยดน้ำเกลือแบบ normal saline เพียง 2-3 หยดและทิ้งไว้สักพักเพื่อให้น้ำมูกละลายตัวลง จากนั้นใช้ลูกยางดูดเอาน้ำมูกออกมาให้หมด และเช็ดทำความสะอาดรูจมูกอีกทีด้วยน้ำเกลือ

ชุดล้างจมูกสำเร็จรูปสามารถหาซื้อได้ทั่วไป ใช้ง่าย มีเกลือแบบซองมาให้พร้อม

• เด็ก 6 เดือน หรือเด็กที่คอแข็งแล้ว
  เด็กในช่วงวัยนี้กระดูกคอเริ่มแข็งแรงขึ้น จึงสามารถคว่ำได้ คุณแม่สามารถจับลูกคว่ำ และใช้ไซริงค์ขนาด 10 ซีซี ฉีดน้ำเกลือเข้าไปในโพรงจมูก และปล่อยให้มันไหลออกมาทางรูจมูกอีกข้าง เมื่อออกมาแล้วทิ้งช่วงให้ลูกหายใจสักพัก แล้วค่อยทำแบบสลับข้างกันไปจนหมด
• เด็กโตและผู้ใหญ่
  สำหรับเด็กโตสามารถใช้วิธีการล้างจมูกแบบเดียวกับของผู้ใหญ่ได้เลย โดยจะใช้เป็นกาล้างจมูก (neti pot) แบบต้นตำรับก็ได้ และนำเกลือทะเลแท้ผสมกับน้ำอุ่นให้ละลายกรอกใส่กา หรือจะเป็นชุดล้างจมูกสำเร็จรูปที่ขายตามร้านขายยาก็ได้ สะดวกมากเหมือนกันเพราะเขาขายมาพร้อมกับเกลือที่แบ่งบรรจุมาในซองแล้ว ตอนล้างจมูก ให้นั่งหรือยืนในท่าที่สบาย มองไปข้างหน้า นำพวยกาล้างจมูกแนบเข้ากับจมูกข้างหนึ่ง แล้วเอียงศีรษะพร้อมกับเทให้น้ำเกลือในกาไหลเข้ารูจมูก น้ำเกลือจะไหลออกมาทางรูจมูกอีกข้าง โดยจะเอาน้ำมูกและสิ่งสกปรกอื่นออกมาด้วย ล้างสลับกันไปทีละข้างจนหมด จะรู้สึกว่าจมูกโล่งขึ้น เมื่อล้างเสร็จแล้วให้สั่งน้ำมูกทิ้งเบาๆครั้งเดียว

การล้างจมูกเริ่มต้นจากศาสตร์อายุรเวทของอินเดีย ก่อนจะแพร่หลายไปทั่วโลก

เมื่อคุณพ่อคุณแม่ทราบถึงข้อดีและวิธีการล้างจมูกให้ลูกในแบบที่ถูกต้องแล้ว หวังว่าคงจะไม่ลังเลในการล้างจมูกให้ลูกกันอีก สำหรับเด็กเล็กในช่วงแรกก็อาจจะลำบากนิดหน่อย ต้องหลอกล่อกันเยอะนิดนึงกว่าเจ้าตัวเล็กจะยอม แต่เมื่อเราทำประจำเด็กก็จะเริ่มชินและรู้สึกสบายจมูก หายใจโล่ง จากนั้นก็ไม่ต้องบังคับกันอีกต่อไป คัดจมูกเมื่อไหร่ลูกจะร้องขอให้ล้างจมูกแทบไม่ทันเลยแหละ

 

 

ที่มา : Story.motherhood.co.th